HALET ÇAMBEL ile AÇAN TARİH ÇİÇEĞİ

HALET ÇAMBEL ile AÇAN TARİH ÇİÇEĞİ

KARATEPE – ASLANTAŞ AÇIK HAVA MÜZESİ VE YERİNDE KORUMA PROJESİ    

1952’den itibaren H. Çambel, Karatepe’de Roman İstituto Centrale de Restauro - ICR’den gelen İtalyan uzmanlarla mimari kabartmaların müzeye taşınmadan, yerinde restorasyon ve konservasyon çalışmalarını öngören bir projeyi yürütmüştür. Karatepe-Aslantaş Projesi’nin temel yaklaşımı eserlerin müzede değil, yerinde korunması ilkesine dayanmaktadır. Halet Çambel bu ilke doğrultusunda ören yerinin tek bir eserini bile büyük müzelere göndermeden, bunların yerinde sergilenebilmesini sağlamıştır. Çambel, yerinde korumanın ancak o yöredeki insanların bunu kabullenmesiyle olabileceğini, bunu sağlamak için de onların bilinçlenmesi ve ekonomik durumlarının gelişmesi ile mümkün olabileceği gerçeğini görmüş, onlarca yılını bunun gerçekleşmesi için harcamıştır. Halet Çambel de İkinci Dünya Savaşı sonrasında eşkıyaların kol gezdiği, devletin hiçbir kurumunun o dönemde henüz girmediği Kadirli yöresinde Karatepe-Aslantaş'ta çam ormanlarının içinde bir başına çadır kurup yaptığı kazılarla, dağlarda ormanlar içinde at üzerinde korkusuzca tek başına yaptığı gezilerle, dertlere derman olan karakteriyle Kadirli çevresindeki halkın arasında efsanevi bir kişilik kazanmıştır. “Karatepe’nin güzel ecesi: Halet Abla” olarak, 1960’lı yıllarda onu hiç görmemiş yöre köylerinde bile herkesin birbirine anlattığı bir hikaye haline gelmiş, antik çağların bir kadın anası gibi büyük saygı görmüştür.  Gelen ekipteki bilim insanları arkeologlar bir şekilde projeden çekilmelerine rağmen Halet Çambel Karatepe’yi bırakmamış,  o dönemde ulaşılması zor bu köşesindeki kazı ve araştırmaları kesintisiz olarak büyük bir özveriyle sürdürmüştür. Halet Çambel'in Karatepe’yle olan öyküsü, oradan ayrıldığı Kasım 2010’a kadar bir çok projelere imza atmıştır. 

Halet Çambel Kimdir? Prof. Dr. Halet Çambel (27 Ağustos 1916, Berlin - 12 Ocak 2014, İstanbul), Türk arkeologtur.  Bu Karatepe-Aslantaş Açık Hava müzesine genç yaşta (1947 yılında) gelmiş 98 yıllık hayatının 65 yılını bu ANTİK KENT’e adayan, aşk ile çalışan be çalışmalarını dünyaya kabul ettiren “Yöremizin Hayma Anası” Halet halayı rahmetle anıyorum. 

UNESCO tarafından Geçici Dünya Mirasına alınan bu antik kente adanmışlık ruhu ile sahip çıkacak bilim insanı ve ekibin tez zamanda oluşacağına inanıyorum. Osmaniye şehir merkezine 33 kilometre, Kadirli İlçesi'ne ise 22 kilometre mesafede olup, Kadirli Kızyusuflu Köyü sınırları içinde ve Aslantaş Barajı Gölü Kıyısında 55 bin metrekare büyüklüğün de ve Milli Park içerisinde bir müzedir.

Değeri bilinmeyen çok değerli Halet Hala ruhun şad mekanın cennet olsun.